Gợi nhớ về loài hoa mai vàng trong những ngày Tết

 Những ngày đầu năm mới, không khí của mùa xuân đang lan tỏa khắp nơi trên khắp đất nước. Trong không khí ấy, giống hoa mai vàng trở nên phổ biến hơn bao giờ hết. Đó là loài hoa rực rỡ với những cánh đóa vàng óng ánh, tượng trưng cho sự giàu sang, may mắn và thịnh vượng.

Cây mai vàng (còn được gọi là huỳnh mai, hoàng mai) đã trở thành một biểu tượng không thể thiếu trong ngày Tết ở Miền Nam, từ Huế đến Cà Mau. Tên khoa học của loại hoa mai vàng này là Ochna integerrima (Lour.) Merr., cũng được gọi là Elaeocarpus integerrima Lour. Và Ochna harmandii Lec., hoặc trong tiếng Trung là "金莲木", thuộc họ Ochnaceae.

Theo GS Phạm Hoàng Hộ, tại Việt Nam, có hai loài mai vàng thuộc họ Ochnaceae:

Mai tứ quý, còn được gọi là mai đỏ, trước đây có nhiều tên khác nhau như Ochna atropurpurea DC., Ochna multiflora, Ochna serratifolia. Hiện nay, các nhà khoa học đồng ý chấp nhận tên Ochna serrulata (Hoshst.) Walp. Loài mai này có nguồn gốc từ Cape of Good Hope ở phía đông Mủi Hảo Vọng, Nam Phi. Hoa của loài này cũng có màu vàng, nhưng cành hoa ít hơn và nở quanh năm. Loại mai này thường được trồng trong sân trước nhà hoặc trong chậu làm cây cảnh, nhưng không được cắt nhánh để chưng trên bàn như mai vàng. Mai tứ quý chịu lạnh tốt vì có nguồn gốc từ khu vực lạnh ở vĩ độ 32º Nam Bán cầu, nơi có nhiệt độ trung bình 7°C trong mùa đông. Loài này được ưa chuộng ở Bắc Mỹ nơi có khí hậu ôn hòa trong mùa đông (trên 10°C). Trung Quốc và Việt Nam đã du nhập giống mai này từ lâu đời. Ở miền Bắc Việt Nam, đa số cây mai Ochna là mai tứ quý.

Mai vàng (hoàng mai, huỳnh mai) hay còn gọi là Ochna integerrima, là loài mai bản địa, mọc hoang trong rừng còi từ Quảng Trị đến miền Nam, có hoa nở từ tháng 1 đến tháng 4 theo lịch dương, tùy theo vị trí. Đây chính là hình ảnh hoa mai vàng đẹp nhất được sử dụng trong ngày Tết ở Miền Nam.

Tôi đã tìm kiếm trên mạng và trong các sách thực vật học vùng Đông Dương và Đông Nam Á để tìm hiểu thêm về hoa mai vàng - Ochna integerrima. Đây là một loài cây bản địa phổ biến ở Việt Nam, và được coi là biểu tượng của ngày Tết.

Hoa mai vàng là một loài cây nhỏ, thường cao từ 2-5 mét, với những tán lá xanh đậm và thân gỗ cứng. Nhưng đặc biệt nhất là hoa và quả của cây. Hoa mai vàng có màu vàng rực rỡ và có hình dáng giống như những bông hoa mở rộng. Các bông hoa mai vàng thường nở vào cuối mùa đông hoặc đầu xuân, tạo ra một cảnh tượng rực rỡ và đầy sức sống.

Trong ngày Tết, hoa mai vàng được trồng và trưng bày tại các gia đình và cơ quan, mang ý nghĩa của sự may mắn và thịnh vượng trong năm mới. Nhiều người tin rằng việc có một cây mai vàng trong nhà sẽ mang lại điềm lành và tài lộc cho gia đình. Do đó, hoa mai vàng trở thành một biểu tượng không thể thiếu trong các ngày đầu năm mới.

Ngoài ý nghĩa tâm linh, hoa mai vàng cũng có giá trị thẩm mỹ cao. Những bông hoa vàng rực rỡ tạo nên một cảnh quan đẹp và sắc màu cho không gian. Nhiều người trồng mai vàng trong vườn hoặc trong chậu để tận hưởng vẻ đẹp của cây cảnh này.

Hoa mai vàng cũng có một nét đặc biệt khác, đó là quả mai. Quả mai có màu đỏ và khi chín sẽ chuyển sang màu đen. Quả mai thường xuất hiện sau khi hoa đã tàn và có thể kéo dài trong một thời gian dài trên cây. Quả mai được coi là biểu tượng của sự trường tồn và sinh sản của cây.

Tuy nhiên, để cây mai vàng phát triển và ra hoa tốt, cần chú trọng đến việc chăm sóc và bảo vệ cây. Mai vàng thích hợp với khí hậu nhiệt đới và ẩm ướt, thường mọc trong những vùng đất phù sa giàu dinh dưỡng. Việc tưới nước đều đặn và bón phân hữu cơ sẽ giúp cây mau phát triển. Ngoài ra, cây mai vàng cũng cần được đặt ở vị trí có ánh sáng đầy đủ để đảm bảo quá trình quang hợp diễn ra tốt.

Nếu bạn quan tâm đến việc trồng vườn mai vàng, hãy lưu ý rằng cây này cần sự chăm sóc và kiên nhẫn. Nó có thể mất một thời gian để cây phát triển và đạt đến kích thước vàng, nhưng khi cây ra hoa, bạn sẽ được thưởng thức vẻ đẹp tuyệt vời của hoa mai vàng.

Trong khi mai vàng là một loại cây đẹp và có ý nghĩa văn hóa sâu sắc, chúng ta cũng cần nhớ về sự bảo vệ môi trường và sự đa dạng sinh học. Khi trồng cây mai vàng hoặc bất kỳ loại cây nào khác, hãy chú ý đến việc sử dụng phân bón và thuốc trừ sâu hợp lý, để tránh gây hại cho môi trường và sức khỏe con người.

Cây mai vàng không chỉ mang lại vẻ đẹp thiên nhiên và ý nghĩa văn hóa sâu sắc, mà còn là một biểu tượng cho sự kỳ diệu và sự phục sinh trong tự nhiên. Qua câu chuyện về hoa mai vàng, chúng ta có thể thấy sức mạnh và sự tươi mới trong cuộc sống, và hy vọng cho một tương lai tươi sáng.